پسوریازیس چیه ؟
پسوریازیس، یک اختلال پوستی، ممکنِ باعث خارش و ناراحتی بشه. پسوریازیس پلاکی، شایع ترین نوعِ، باعث ایجاد لکه های ضخیم و پوسته پوسته شدن پوست میشه. در حالی که هیچ درمانی وجود نداره، درمان پسوریازیس میتونه علائم رو تحت کنترل نگه داره. ممکن ِ دکتر برای شما کرم یا شامپوهای خاصی رو برای پسوریازیس تجویز کند.
پسوریازیس چیه ؟
پسوریازیس یک اختلال پوستی مزمنِ که یک بیماری پوستی هستش که از بین نمیره. افراد مبتلا دارای لکه های ضخیم، صورتی یا قرمز پوستی هستند که با فلس های سفید یا نقره ای پوشیده شده اند. لکه های ضخیم و پوسته پوسته پلاک نامیده میشن.
معمولا در اوایل بزرگسالی شروع میشه، اگرچه ممکنِ در اواخر زندگی نیز شروع بشه. افراد در هر سن، جنس و نژاد ممکنِ به پسوریازیس مبتلا بشن. میتونه در طول زندگی شما بهتر و بدتر بشه.
چه قسمتی از بدن رو تحت تاثیر قرار میده ؟
بثورات میتونه در هر جایی ظاهر بشه. در بیشتر افراد، تنها چند تکه از پوست
رو می پوشونه. در موارد شدید، پلاک ها به هم متصل میشن و ناحیه وسیعی از بدن رو میپوشونند.
این بیماری میتونه رو موردهای زیر تأثیر می گذاره :
آرنج و زانو.
صورت، پوست سر و داخل دهان.
ناخن های دست و پا.
اندام تناسلی.
پایین کمر.
کف دست و پا.
به چه شکلیه ؟
در ابتدا، برجستگی های قرمز کوچکی رو میبینید. برجستگی ها رشد می کنند و فلس ها در بالا ایجاد میشن. فلس های سطحی ممکنِ به راحتی ریزش کنند، اما فلس های زیر به هم می چسبند. اگر بثورات رو بخراشید، ممکنِ فلس ها از روی پوست جدا بشه و باعث خونریزی بشن. با ادامه رشد بثورات، ضایعات (مناطق آسیب بزرگتر) میتونه ایجاد بشه.
نوع دیگه اش چیه ؟
پلاکی شایع ترین نوع هستش. حدود 80 تا 90 درصد افراد مبتلا به پسوریازیس پسوریازیس پلاکی دارند.
انواع دیگه پسوریازیس که کمتر رایج هستند مثل :
معکوس در چین های پوستی ظاهر میشه. ممکنِ مانند پلاک های صورتی نازک بدون پوسته به نظر برسه
روده ممکنِ پس از گلودرد ناشی از عفونت استرپتوکوک ظاهر بشه. در کودکان و بزرگسالان جوان مثل لکه های پوسته پوسته کوچک، قرمز و قطره ای به نظر می رسه.
پوسچولار دارای برجستگی های کوچک و پر از چرک در بالای لکه ها یا پلاک های قرمز هستش.
سبوپسوریازیس به طور معمول در صورت و پوست سر به صورت برجستگی ها و پلاک های قرمز رنگ با پوسته های زرد چرب ظاهر میشه این نوع تلاقی بین پسوریازیس و درماتیت سبورئیک هست.
آیا پسوریازیس همان اگزماست ؟
پسوریازیس و اگزما دو بیماری پوستی متفاوت هستند. آنها در محل ظاهر شدن بیماری در بدن، میزان خارش و ظاهرشون متفاوت هست. اگزما بیشتر در پشت زانو و داخل آرنج دیده میشه. اگزما همچنین باعث خارش شدیدتر از پسوریازیس هستش. بسیاری از افراد، به ویژه کودکان، ممکنِ به اگزما و پسوریازیس مبتلا بشن.
چقدر شایع است ؟
میلیون ها نفر رو تحت تاثیر قرار میده. تقریباً 3 درصد از جمعیت ایالات متحده به پسوریازیس مبتلا هستند.
چه چیزی باعثش میشه ؟
یک مشکل سیستم ایمنیِ. که به سیستم ایمنی شما بیش از حد واکنش نشان میده و باعث التهاب میشه که منجر به رشد سریع سلول های جدید پوست میشه.
به طور معمول، سلول های جدید پوست هر 28 تا 30 روز رشد می کنند. اما در افراد مبتلا به پسوریازیس، سلول های جدید رشد کرده و هر سه تا چهار روز یک بار به سطح پوست منتقل میشن. تجمع سلول های جدید که جایگزین سلول های قدیمی میشن، فلس های نقره ای پسوریازیس رو ایجاد می کند.
شیوعش از فردی به فرد دیگه متفاوتِ. هیچ کس دقیقاً نمیدونه چه چیزی باعث شعله ور شدن میشه. محرک های رایجش ممکن شامل موارد زیر باشند :
آسیب پوست (بریدگی، خراش یا جراحی).
استرس عاطفی.
استرپتوکوک یا عفونت دیگری که بر سیستم ایمنی تأثیر می گذاره.
برخی از داروهای تجویزی (مثل مسدود کننده های لیتیوم و بتا).
هوای سرد، زمانی که افراد کمتر در معرض نور خورشید و رطوبت و بیشتر در معرض هوای گرم و خشک داخلی قرار می گیرند.
علائم پسوریازیس چیه ؟
علاوه بر لکه های قرمز و پوسته پوسته شدن، علائم هاش عبارتند از:
خارش.
پوسته پوسته شدن پوست سر.
پوست ترک خورده و خشک.
درد پوست.
ناخن هایی که سوراخ، ترک خورده یا خرد شده اند.
درد مفاصل.
آیا پسوریازیس مسریِ ؟
بثورات مسری نیست. شما نمیتونید اون رو از شخص دیگه ای دریافت کنید (یا به شخص دیگه ای منتقل بدید).
چطوری بفهمم پسوریازیس دارم ؟
به طور منظم خودآزمایی پوست انجام بدی تا متوجه هرگونه تغییر در پوست خودتون بشید. اگر جوشی دارید که از بین نمیره، با پزشک خودتون درمیون بزارید. پزشکتون راه های درمان رو رو بررسی میکنه تا بفهمه که آیا پسوریازیسِ یا بیماری دیگه ای. ممکن ِلازم باشد برای تشخیص به یک متخصص پوست، یا یک متخصص مراقبت از پوست مراجعه کنید.
پسوریازیس چطوری تشخیص داده میشه ؟
در بعضی از موارد پزشکان با نمونه برداری از پوست میتونند به تشخیص پسوریازیس پی ببرند.
به چه نوع درمان نیاز دارم ؟
چندین گزینه درمانی می توانند پسوریازیس رو تسکین بده. کرم ها یا پمادها ممکنِ برای بهبود بثورات در نواحی کوچک پوست کافی باشند. اگر بثورات نواحی بزرگ تری رو تحت تأثیر قرار بده یا درد مفاصل نیز دارید، ممکن ِ به درمان های دیگه ای نیاز داشته باشید. درد مفاصل ممکنِ نشونه ای از ابتلا به آرتریت باشد.
پزشک شما در مورد یک برنامه درمانی بر اساس موارد زیر تصمیم می گیره :
شدت بثورات.
جایی که بثورات روی بدن شماست.
سن شما.
سلامت کلی شما.
چه درمان هایی برای این بیماری موجودِ ؟
درمان های رایج مثل :
کرم های استروئیدی.
مرطوب کننده های پوست خشک.
آنترالین، دارویی برای کند کردن تولید سلول های پوست.
لوسیون های دارویی، شامپوها و محلول های حمام برای بهبود پسوریازیس پوست سر.
پماد ویتامین D3.
ویتامین A یا کرم های رتینوئید.
آیا میتونم ازش پیشگیری کنم ؟
شما نمیتونید از پسوریازیس پیشگیری کنید. اما درمان میتونه علائم رو حتی در افراد مبتلا به پسوریازیس شدید کاهش بده.
آرتریت پسوریاتیک چیه ؟
در 1 نفر از هر 3 نفر مبتلا به پسوریازیس، التهاب ناشی از پسوریازیس باعث آرتریت میشه. علائم آرتریت پسوریاتیک شامل تورم مفاصل، سفتی و درد است. در صورت داشتن هر یک از این علائم به پزشک خود تون مراجعه کنید. درمان زودهنگام میتونه آسیب به مفاصل شما رو کاهش بده.
چطوری میتونم از خودم مراقبت کنم ؟
برای اینکه با پسوریازیس بهترین احساس رو داشته باشید:
داروها را طبق دستور مصرف کنید.
به طور مرتب از مرطوب کننده مخصوصا بعد از حمام استفاده کنید.
از صابون های تند خودداری کنید.
از شامپوی دارویی برای فلس های روی پوست سر خود استفاده کنید.
کلام آخر
این یک بیماری خارش پوست، میتونه در طول زندگی شما ظاهر بشه و از بین بروه. این مربوط به یک پاسخ ایمنی بیش فعال ِ و مسری نیست. اگر تغییرات پوستی دارید که از بین نمیره، با پزشک خودتون صحبت کنید. هیچ درمانی برای پسوریازیس وجود نداره، اما درمان پسوریازیس میتونه علائم رو بهبود ببخشه. پزشک شما ممکن ِ یک کرم یا مرطوب کننده خاص یا دارو تجویز کنه. اگر کرمها یا داروها مؤثر نباشند، سایر روشهای درمانی در دسترس هستند. حفظ سلامت کلی شما نیز به بهبود علائم کمک می کنه.