همه چیز درباره کلوئید یا اسکار پوستی
کلوئید چیه ؟
وقتی که پوست آسیب میبینه بافت فیبری به نام اسکار روی زخم ایجاد میشه تا آسیب رو ترمیم و محافظت کنه بعضی موارد بافت اسکار اضافی رشد میکنه و توده های صاف و سختی به اسم کلوئید ایجاد میکنه. کلوئیدها میتونن خیلی بزرگتر از زخم اصلی باشند. این زخم ها بیشتر رکی قفسه سینه، شونه ها، لاله گوش و گونه ها پیدا میشه. با این حال کلوئیدها میتونن هر قسمتی از بدن رو تحت تاثیر قرار بدن.اگرچه کلوئیدها برای سلامتی شما مضر نیستند اما ممکنه نگرانی های زیبایی ایجاد کنه.
علائمش چیه ؟
کلوئیدها از رشد بیش از حد بافت اسکار بوجود میان، اسکارهای کلوئیدی بزرگتر از خود زخم اصلی هستند. ممکنه هفته ها و یا ماها طول بکشه تا بطور کامل رشد کنه.
علائم کلوئید میتونه شامل موارد زیر باشه :
یک ناحیه موضعی که به رنگ گوشت، صورتی یا قرمز هستش.
یک ناحیه برآمده از پوست که معمولا برجسته هستش.
ناحیه ای که با گذشت زمان با بافت اسکار بزرگتر میشه.
لکه خارش دار پوست
در حالی که اسکارهای کلوئید ممکنه خارش داشته باشند، اما معمولا برای سلامتی شما مضر نیستند. ممکنه احساس ناراحتی، حساسیت یا تحریک احتمالی ناشی از لباس یا سایر اشکال حساسیت داشته باشید.
اسکار کلوئیدی میتونه در نواحی بزرگی از بدن شما ایجاد بشه اما این معمولا خیلی کمتر دیده شده، وقتی که این اتفاق میوفته بافت اسکار سفت کنه و ممکنه حرکت رو محدود کنه. کلوئیدها اغلب بیشتر یک نگرانیه آرایشی هستند تا سلامتی. اگر کلوئید خیلی بزرگ بنظر بیاد یا تو قسمتی زده باشه که خیلی قابل دید باشه مثل لاله گوش یا صورت ممکن احساس ناخوشایندی بهتون دست بده.
علتش چیه ؟
بیشتر انواع آسیب های پوستی میتونه تو ایجاد اسکار کلوئید نقش داشته باشه مثل :
جای جوش
سوختگی
جای زخم آبله مرغان
سوراخ کردن گوش (پیرسینگ)
خراش
محل های برش جراحی
تخمین زده میشه که 10درصد از افراد اسکارکلوئید رو تجربه میکنند. مرد و زن به یک اندازه در معرض اسکارهای کلوئیدی هستند. افرادی که رنگ پوست تیره تری دارند بیشتر مستعد ابتلا به کلوئید هستند.
میتونه جزعی از ژنتیک باشه یعنی اینکه اگر یکی از والدین شما یا پدر یا مادر داشته باشن احتمال ابتلا به کلوئید شما بیشتر هستش.طبق مطالعه، ژنی به اسم ژن AHNAK ممکنه در تعیین اینکه چه کسی کلوئید ایجاد میکنه و چه کسی نه، نقش داشته باشه.
محققات به این نتیجه رسیدند افرادی که دارای ژن AHNAK هستند ممکنه در مقایسه با افرادی که این ژن رو ندارند بیشتر دچار اسکارهای کلوئیدی بشن.
کلوئید در مقابل اسکار هیپرتروفیک
گاهی وقتا کلوئیدها با نوع رایج دیگه ایی از اسکار به اسم اسکار هایپرتروفیک اشتباه گرفته میشه. اینها اسکارهای صافی هستند که میشه از رنگ صورتی تا قهوه ایی متغیر باشند. برخلاف کلوئید، اسکارهای هیپرتروفیک کوچک تر هستند و به مرور زمان خود به خود از بین میروند. اسکارهای هایپرتروفیک بطور مساوی تو بین جنسیت ها و قومیت ها ایجاد میشه و معمولا به شکل های مختلفی مثل آسیب های فیزیکی و شیمیایی مثل سوراخ کردن یا عطرهای خشن ایجاد میشه.
اسکارهای هیپرتروفیک تازه میتونن خارش دار و دردناک باشند،اما با بهبودی پوست علائم فروکش میشه.
میشه از کلوئید پیشگیری یا جلوگیری کرد ؟
اگه شما هم ازون دسته افراد هستید که به کلوئید مبتلا میشید و تصمیم دارید جایی از بدنتون رو سوراخ یا خالکوبی کنید ، اگه گوش هاتونو سوراخ میکنید حتما باید از گوشواره های فشاری مخصوص استفاده کنید تا جای زخم رو روی گوش خودتون کاهش بدید.
درمانش چیه ؟
هدف از درمان صاف کردن، نرم کردن یا کوچیک کردن کلوئید هست.خلاص شدن از کلوئید ممکنه سخت باشه.گاهی وقتام بعد از درمان برمیگردن.خیلی از پزشکان از ترکیبی از درمان ها از بهترین نتایج استفاده میکنند.
درمان های شامل موارد زیر هستش :
تزریقات کورتیکو استروئیدی :
داروی موجود تو این واکسن ها به کوچیک شدن جای زخم کمک میکنه.
یخ گذاشتن جای زخم :
به این روش که کرایوتراپی میگن میتونید برای کاهش سختی و اندازه کلوئید استفاده کنید. این بهتری عملکرد رو روی کلوئیدهای کوچیک داره.
پوشیدن ورقه های سیلیکونی یا ژل روی جای زخم :
این میتونه به صاف شدن کلوئید کمک کنه.
لیزر درمانی :
این میتونه به صاف شدن کلوئید کمک کنه. همچنین میتونه رنگ رو محو کنه.
عمل جراحی برای برداشتن :
این شامل برید کلوئید میشه. بیشتر کلوئیدها بعد از این روش برمیگردند.
درمان فشار بعد از جراحی کلوئید :
فشار روی ناحیه باعث کاهش جریان خون میشه. این میتونه به جلوگیری از برگشتن کلوئید کمک کنه.
درمان های مختلف برای افراد مختلف جواب میده. با پزشک خودتون درمورد اینکه کدوم گزینه درمانی برای شما مناسب صحبت کنید.
پیشگیری
درمان اسکار کلوئید ممکنه دشوار باشه و همیشه موثر نباشه بهوهمین دلیل مهم که سعی کنید از آسیب های پوستی که میتونه منجر به اسکار کلوئید بشه جلوگیری کنید. استفاده تز پدهای فشار یا پدهای ژل سیلیکونی بعد از آسیب نیز ممکن به جلوگیری از کلوئید کمک کنه.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا لرنزه شدن ممکن بافت اسکار رو تغییر بده و اونو کمی تیره تر از پوست اطراف شما کنه. این میتونه کلوئید رو بیشتر برجسته کنه. برای جلوگیری از تغییر رنگ، زمانی که در معرض نور خورشید هستید، جای زخم رو پوشیده نگهدارید. در مورد ضدآفتاب و سایر روش هایی که میتونید از پوستتون محافظت کنید.
میشه از روغن ویتامین E برای جای زخم استفاده کرد ؟
بررسی احتمالی
یک باور عمونی وجود داره که مالیدن روغن ویتامین E روی اسکارهای آکنه میتونه به بهبود اونا کمک کنه و دیده شدنش رو کمتر کنه. پمادها و کرم هایی که حاوی ویتامین E هستند ادعا میکنند که هر نوع جای زخم رو پاک میکنند. با این حال شواهدی مبنی بر اینکه ویتامین E این اثر رو داره بیشتر داستانی هست. شواهد بالینی کمی برای حمایت از هر یک از این ادعاها وجود داره.
اسانس درخت چای رقیق شده رو بمالید
درخت چای یک عامل طبیعی ضد قارچ، ضدغفونی کننده و ضد میکروبی هست. روغن درخت چای به ویژه برای از بین بردن تقویت روند بهبودی، دفع عفونت و کاهش التهاب کمک میکنه.
وقتی که یک زخم به یک اسکار تبدیل بشه احتمال بدتر شدن اون وجود نداره. اگر ناحیه شروع به خارش، قرمز شدن یا رشد کرد فورا به پزشک مراجعه کنید.